Newton Booth Tarkington (29 Temmuz 1869 – 19 Mayıs 1946) Amerikalı oyun ve roman yazarı. En çok bilinen eserleri The Magnificent Ambersons (Muhteşem Ambersonlar) ve Alice Adams adlı romanlarıdır. Kurgu dalında Pulitzer Ödülünü birden fazla kazanan üç yazardan birisidir. (Diğer ikisi William Faulkner ve John Updike)
Booth Tarkington 1869 yılında Elizabeth Booth ve John S. Tarkington çiftinin çocukları olarak Indianapolis, Indiana'da dünyaya geldi. Çift çocuklarına Kaliforniya valisi olan dayısı Newton Booth'un adını verdi. Tarkington aynı zamanda Chiago Belediye Başkanı James Hutchinson Woodworth'un eşi Almyra Booth Woodworth'un da akrabasıdır.
Tarkington, Indianapolis'teki Shortridge Lisesi'ne kayıt oldu ama daha sonra yatılı bir okul olan Phillips Exeter Academy'ye geçti ve orta öğrenimini tamamladı. Devamında iki yıl boyunca Purdue Üniversitesinde eğitim hayatına devam etti. Tarkington ilerleyen yıllarda üniversiteye bir yatakhane yaptırmak için önemli miktarlarda bağışta bulunmuş, Purdue Üniversitesi yaptırılan bu salona "Tarkington Salonu" ismini vermiştir. Aynı zamanda Purdue Üniversitesi Tarkington'a "Fahri Doktora" unvanı vermiştir.1
1873 ekonomik krizi sonrasında ailenin servetinin bir kısmı döndü ve annesi Booth'u Purdue'den alarak Princeton Üniversitesi'ne kaydettirdi. Princeton'da Tarkington'un arkadaşları arasında "Tark" olarak bilindiği söylenmektedir. Tarkington hem öğrenci hem aktör Princeton Drama Derneğinde olarak aktifti ve daha sonra bu derneğin başkanlığını yaptı.2 Tarkington kulüp bünyesinde sergilenen çeşitli oyunlarda rol aldı. Aynı yıl içinde Princeton'da oyun yazarı olarak ün kazandı. Aynı zamanda Princeton'un öğrenci yayınlarından olan "Nassau Edebi Dergisi"nin editörlüğünü yaptı.3 Sosyal faaliyetlerdeki aktifliği Tarkington'a belli bir popülarite sağlamış ve bir dersi kaçırması sonucunda mezun olamamasına rağmen 1893 yılında kampüsün "en popüler öğrencisi" seçilmiştir.
Tarkington'un Princeton'daki öğrencilik döneminden beri Woodrow Wilson ile arkadaş olduğu bilinmektedir. Wilson, Tarkington'un mezuniyetinden kısa bir süre önce Princeton'a siyaset bilimi fakültesi üyesi olarak dönmüş, arkadaşlıkları devam etmiştir.
1899 ve 1918 yıllarında olmak üzere iki defa onursal unvan almak üzere Princeton Üniversite'sine tekrar gitmiştir. Tarkington Üniversite tarihindeki "mezun olmadığı halde birden fazla onursal diplomaya sahip kişi" olarak üniversite tarihine geçmiştir. Tarkington bir üniversite mezunu olmamasına rağmen, bir yazar olarak becerilerini ve başarılarını takdir eden ve onurlandıran birçok ödüle layık görüldü.
Kurgu dalında Pulitzer Ödülü'nü 1919 ve 1922 yıllarında "Muhteşem Ambersonlar" ve "Alice Adams" romanlarıyla iki defa kazanmıştır. 1921'de Amerika'da uygulanan bir anket ile "en önemli çağdaş yazar" seçilmiştir. 1931 yılında "Citer of Normandy" hikâyesi ile "O.Henry Anma Ödülü"nü kazandı. Çalışmaları, hayatı boyunca en çok satanlar listelerinde sıklıkla göründü. Princeton'dan fahri öğretmen ve doktora, Purdue Üniversitesinden fahri doktora unvanlarına layık görülen Tarkington, Columbia Üniversitesinde Pulitzer Ödülü yöneticisi ve birkaç başka üniversiteden fahri doktora derecesine layık görüldü.
1902'de Indiana Temsilciler Meclisi'nde bir dönem Cumhuriyetçi Parti üyesi olarak görev yaptı. Bu deneyim, "The Arena: Siyasi Hayat Hikâyeleri" adlı kitabının temelini oluşturdu. Indiana milletvekilliği görev yaptığı tek resmi kamu hizmeti oldu. Tüm yaşamı boyunca siyasi olarak muhafazakâr kaldı. Genel olarak kısıtlayıcı bir görüşteydi. Franklin D.Roosvelt ve onun New Deal'ine karşı muhalefette bulundu. Tarkington, zamanının en popüler Amerikan romancılarından biriydi. "The Two Vanrevels" ve "Mary's Neck" romanları en çok satanlar listelerine çeşitli yıllarda toplam dokuz kez girdi. Tarkington'un eserleri, Amerikan sınıf sistemi ve onun zayıf yönleri üzerine hicivsel ve yakından gözlemlenen çalışmaları içermektedir. Günümüzde Orson Welles tarafından 1942'de filmi çekilen "Muhteşem Ambersonlar" romanı en iyi bilinen eseridir.
Tarkington, birkaç romanını kendisi dramatize etmiş; bazıları sonradan filme uyarlanmıştır. Kendi çalışmaları haricinde üç oyun yazmak için Harry Leon Wilson ile birlikte çalışmıştır. 1928'de "Dünya Harekete Geçti" adlı bir anı dizisi yayınladı. Güzel sanatlar ve koleksiyonlara yakından ilgi duydu ve John Herron Sanat Müzesi'nin bir yed-i emini idi.
Tarkington 1902'den Louisiana Fletcher'la evlendi ve 1911'de boşandı. Tek çocuğu Laurel, 1906'da doğdu ve 1923'te öldü. 1912'de Susanah Keifer Robinson ile evlendi. Çocukları yoktu.4 Tarkington, görme yeteneğini 1920'lerde kaybetmeye başladı ve kalan yaşamını kör olarak sürdürdü. Eserlerini sekreterine dikte ettirerek yazmaya devam etti. 1928-1940 yılları arasındaki görme engeline rağmen, Tarkington'u "ortak" olarak nitelendiren komşusu Kenneth Roberts ile beraber birkaç tarih romanı yazdı ve düzenledi.
Tarkington Indianapolis'teki 4270 North Meridian Indiana'da bir ev tuttu ve orada yaşamaya devam etti. 1923'ten ölümüne kadar her yaz Kennebunkport'taki "Seawood" olarak adlandırılan ve çok sevdiği yazlığına gitmiştir.,5
Tarkington el yazmalarının bir kısmını hayattayken Princeton Üniversitesine hediye etmiştir. Ölümünden sonra eşi Susannah kalan el yazmalarını da Colby Kolejine bağışlamıştır. Aynı zamanda Purdue Üniversitesi Kütüphanesinde Tarkington'a ait çalışmalardan oluşan özel bir koleksiyon mevcuttur.
Ölümünden sonra Crown Hill Mezarlığına defnedilmiştir.
Indianapolis'teki bir ilköğretim okuluna Booth Tarkington'un ismi verilmiştir.
Orijinal kaynak: booth tarkington. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page